Bu konu Burdur ili açısından son derece önemlidir çünkü Göl kenarındaki tuzlu topraklar rüzgarlarla taşınarak Burdur kentinde hava kirliliğine neden olmaktadır. Bu topraklarda arsenik ve ağır metaller olduğunu da biliyoruz. Dolayısıyla, böyle kirli topraklardan oluşan toz parçacıklarının Burdur üzerindeki havada hava kirliliği olarak birikmesi ve vatandaşlarımız tarafından bu havanın solunması Burdur halkı’nın sağlığını doğrudan tehdit eden bir unsurdur. Bu durum, göl suyunun çekilmesi devam edecek olursa, önümüzdeki 50 yıl içinde halk sağlığı açısından giderek artan ciddi bir sorun teşkil edecektir.

 

      Göl kenarında pudralaşmış ve toz bulutlarına sebep olan topraklar için önerimiz yine tamamıyla doğal yoldan toprağı iyileştirmektir. En önemli konu bu toprakları üzerinde bitki yetiştirmeye uygun hale getirmeliyiz. Bunu başarmak sanıldığı kadar zor değildir. Mineral yapısı tozlaşmaya uygun olan bu toprakları tutacak kuvvetli köklere ve toprağın mineral yapısına dahil olmuş organik maddeye ihtiyacımız vardır. Doğa gerisini kendi kendine halledecektir.

      Burdur Gölünün çekilmesi ile açığa çıkan topraklar yüksek tuz karbonat ve bikarbonat iyonlarını nötürleştiren hidrojen iyonları içermektedir. Bu topraklar tozlaşma yoluyla hem partikül hem de zehirli kimyasallar açısından halk sağlığını tehdit etmektedir.

 

                                                                                                 AMAÇ:

      Burdur gölü suyunun azalması ile gölün geri çekilmesi sonucu ortaya çıkan göl tabanındaki toprak tuzlu, yüksek kireçlidir. Yıllarca Isparta organize Sanayi Bölgesinden gelen ağır metal ve toksit maddeler, pek çok kimyasal madde içeren arıtılmamış sulara ev sahipliği yapmış gölün tabanında kompleks bileşikler şeklinde çökelmiştir. Bu rehabilitasyon projesinin üç amacı bulunmaktadır.                       1.Tozlaşmanın önlenmesi ve oluşturduğu halk sağlığı tehlikesinin ortadan kaldırılması,

         2.Kompleks ağır metal bileşiklerinin zararsız hale getirilmesi,

         3.Alkali ve tuzlu bu topraklarda Kompost uygulaması ile toprağın rehabilitasyonunu gerçekleştirip bazı bitki türlerinin büyümesine elverişli hale getirilmesidir.

        Bu çalışma ile, faydalı mikroorganizmaları bu tür topraklara uygulayarak toprağın fiziksel şartlarını iyileştirmeyi, dolayısıyla içerdiği yüksek tuzluluğa rağmen üzerinde bitki yetiştirmeye daha elverişli hale getirmektir. Kompost uygulaması tozlaşmanın önlenmesi için yeterlidir. Bununla birlikte, Kompost uygulaması sonucu göl kenarına özgü, o koşullara uyum sağlamış, endemik bitkilerin de Kompostun da etkisiyle kendiliğinden büyüyebilecektir.

        Eğer bu gerçekleşmezse, Kompost uygulanan bu alanlarda rahatlıkla lavanta yetiştirilebilecektir. Bu da toprağın topaklaşması açısından ilave katkı sağlayarak sağlıklı ve sürdürülebilir bir bitki toprak ekosistemi yaratılmış olacaktır. Böylelikle bu çalışmanın sonucunda bu tür toprakların rüzgarlarla tozlaşma sonucu havalanıp Burdur ili merkez ve göl kenarındaki köyler üzerinde hava kirliliğine (partikül kirliliği, ağır metal ve olası arsenik içeriğinden ötürü) neden olması önlenmiş olacaktır.

       Hali hazırda bu sağlık tehdidi bölge halkını tehdit etmektedir. Kompost ile toprak rehabilitasyonu, tarımsal ve organik kentsel atıkları da (Organik mutfak atıkları) kullanabildiğinden hem pratik ve çok düşük maliyetli kolay bir yöntemdir. Ayrıca, kentin organik atık sorununun çözülmesine de katkı sağlayacaktır.

​

GÖL KENARINDA ÇEKİLEN GÖL SUYUNUN BIRAKTIĞI TUZLU ALANLARDA FAYDALI MİKROORGANİZMA İÇEREN KOMPOST DENEME ÇALIŞMASI

​

      Bizim başarmamız gereken şey, organik maddeyi septik hale gelmeden (kokuşmadan) toprağa dahil edebilmektir. Bunu da organik mutfak atıklarını ve Faydalı Mikroorganizmaları kullanıp Kompost üreterek başarabiliriz. Toprağa organik maddeyi üç hafta gibi bir sürede fermentasyon yoluyla dahil edebiliriz. Burdur Gölü kenarındaki topraklarda da buna benzer bir çalışma2017 yılında yaparak tozlaşmanın önlenebileceği yapılan test sonucu görülmüştür, Faydalı Mikroorganizmalar Kompost toprakları kolayca üzerinde bitki

yetişecek hale getirebilmektedir. Aynı yöntemle çöl toprağında dahi bitki yetiştirilebilir.

      Mikroorganizmalar uygulandığında gerek sıvı gerekse katı biçimde ilavesiyle toprakta hem topaklaşma artırılmış olacak hem de tuzluluğun bitki üzerinde yarattığı stres, negatif etki, azaltılacaktır. Faydalı mikroorganizmaları bu tür topraklara uygulayarak toprağın fiziksel şartların iyileştirilmesi gerekir. Burdur gölü kenarından alınan numune topraklar üzerinde yapılan deney çalışmalarında kompost uygulaması ile tozlaşmanın önlenebileceği görülmüştür.

     Göl kıyısındaki toprak üzerinde yapılan çalışmalar kompost çalışmasını göl kıyısındaki çok yüksek alkaliye sahip topraklarda uygulanabilirliğini göstermek amacıyla, gölün 20 metre yakınından analizi yapılan sorunlu toprağa, hacimce 1/3 oranında Kompost ilave edip, üzerini bir naylon örtüyle kapatıp, üç hafta bekletildi, İnce bir tabaka olarak zemine serildi, tırmıklandı.

     Dört ay sonra toprağın analizi incelendiğinde;

     Ogranik Madde içeriği yüzde 1.73 den 4.18 e yükselerek üç kat arttığı,

     Alkalinite:Toprağın pH değeri 8.61 den, 8.34 e inmiştir. Zamanla daha da düşecektir.

     Tuzluluk ise üç misli azalmıştır. Yüzde 3.55 den 1,10 a düşmüştür. Toprak yine tuzludur, ancak mikroorganizmalar canlı kaldıkça zaman içinde tuzluluk düşmeye devam edecektir.

     Besin elementleri: Faydalı besin elementlerinde genelde artış olmuştur. Ama ham toprakta miktarı çok yüksek olan Sondumun azalma sı söz konusudur.Bu da üzerinde yetişecek bitkiler için iyi bir şeydir.

     Tozlaşma: Toprağın mineral yapısını oluşturan agregatlar humik asit ve humus ile birbirine bağlanmış hale geldiğinden artık toprakta tozlaşma meydana gelmemektedir. Toprağın kil içeriği de yüksek olmasından dolayı bir hayli sertleşmiştir.

Bu uygulama için ilgili kurumları bu konuda acilen çalışmaya davet ediyoruz.